Кӱчӱрген ай
| ← Кӱчӱрген ай → | ||||||
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |
| 2024 ј. | ||||||
Кӱчӱрген ай орустап ноя́брь, (латиндап November — тогузынчы) — григориан кӱнтизӱлерде јылдыҥ он биринчи айы, Юлий Цезарь баштаган реформанаҥ озо эски римский кӱнтизӱле јыл тулаан айдаҥ башталып, кӱчӱрген ай јылдыҥ тогузынчы айы болот. 30 кӱндӱ тӧрт айдыҥ бирӱзи. Бу, Јердиҥ Тӱндӱк јарымында кӱстиҥ калганчы айы болот, Јердиҥ Тӱштӱк јарымында дезе, кӱчӱрген ай — јастыҥ калганчы айы.
Јебрен славяндар кӱчӱрген айды *listopadъ (лістапад; украиндеп листопад; чехтеп listopad; поляктап listopad) деп адайтан, бу айда јалбырактар тӧгӱлер ӧй[1][2]. Је, кӱчӱрген айда јалбырактар јылу јерлерде тӱжет, (Тӧс, Кӱнчыгыш ла Тӱштӱк-кӱнчыгыш Европада); соок климатту Россияда дезе, кӧп саба агаштар ӱлӱрген ле айда бӱрин таштап ийет.
Бистиҥ ӧйдӧ григориан кӱнтизӱле кӱчӱрген айдыҥ 23-чи кӱнине јетире Кӱн Весы созвездиеде, кӱчӱрген айдыҥ 23-чи кӱнинеҥ ала 29-чы кӱнине јетиреСкорпион созвездиеде болот, кӱчӱрген айдыҥ 29-чы кӱнинеҥ ала Змееносец созвездиеде[3] (по другим данным — 22 ноября и 30 ноября соответственно[4]).
Этимологиязы
тӱзедерБайрамдар
тӱзедерЈуруктардыҥ кӧмзӧзи
тӱзедерАјарулар
тӱзедер- ↑ Boryś W. Słownik etymologiczny języka polskiego. — Wydawnictwo Literackie. — Kraków, 2005. — С. 289. — ISBN 978-83-08-04191-8. (поляк.)
- ↑ Šaur V. Které názvy měsíců jsou již praslovanské? (pl) // Dzieje Słowian w świetle leksyki. — 2002. — S. 184.
- ↑ За год Солнце проходит не через 12, а через 13 созвездий. Новый знак зодиака — «Змееносец»
- ↑ Климишин И. А. Календарь и хронология. — Изд. 3. — М.: Наука. Гл. ред. физ.-мат. лит., 1990. — С. 41. — 478 с. — 105 000 экз. — ISBN 5-02-014354-5.