Чаган айдыҥ 14 кӱни

Чаган ай
Пн Вт Ср Чт Пт Сб Вс
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          
2023 ј.

Чаган айдыҥ 14 кӱни (орустап 14 января) — григориан кӱнтизӱде јылдыҥ 14 кӱни. Јылдыҥ учына јетире 351 кӱн арткан (високосный јылда 352 кӱн).

Чаган айдыҥ 14 кӱни — юлиан кӱнтизӱ аайынча 1582 јылдыҥ ӱлӱрген айыныҥ 15 кӱнине јетире болгон, 1582 јылдыҥ ӱлӱрген айыныҥ 15 кӱнинеҥ ала — чаган айдыҥ 14 кӱни григориан кӱнтизӱ аайынча болгон.

XX-чы ла XXI-чи чактарда юлиан кӱнтизӱле чаган айдыҥ 1 кӱни болгон[1].

БайрамдарПравить

  • Эски Јаҥы јыл (орустап Старый Новый год) — юлиан кӱнтизӱ аайынча Јаҥы јыл, бу байрамды юлиан кӱнтизӱ аайынча чаган айдыҥ 7 кӱнинде Рождествоны ороонныҥ серикпелеринде јаҥжыккан аайынча темдектеп јат.
  •   ЮНЕСКО — Логиканыҥ телекейлик кӱни (2019 јылдаҥ ала). Жан Ив Безъё бу байрамды Альфред Тарскийдиҥ чыккан кӱнине ле Курт Гёдельдиҥ божогон кӱнине учурлап баштаган.

Эл-јондыкПравить

  •   — Тӧрӧлиниҥ коручылдарыныҥ кӱни.
  •   — Революция ла јииттердиҥ байрамы (2011 јылдаҥ ала)
  •   — Чаазын јыландардыҥ јондык фестивали.

  КудайлыкПравить

  Православие[2][3]
 — Иеремийдиҥ эземи (Леонов) (1918);
 — агару Афанасийдиҥ эземи (Волховский, Фёдор Павлович), чудотворец (1801)[4].

КеректерПравить

Алтай РеспубликаПравить

Калыктар ортодоПравить

XX чактаҥ озоПравить

  • 1506 — Лаокоон ло уулдары деп скульптура табылган.
  • 1700 — Пётр I орус дворяндарга озогы узун кийимдердиҥ ордына кыска европей костюмдар кийзин деп јакарган[5].

XX чакПравить

  • 1902 — Биньчжоуский темирјолдыҥ Маньчжурия—Харбин деп бӧлӱги ачылган.
  • 1929 — Московский область тӧзӧлгӧн.

Бу кӱнде чыккандарПравить

  • 1827 — Семёнов-Тян-Шанский Пётр Петрович (1914 јылда божогон), орус географ ла јондык ишчи, Орус географический обществоныҥ вице-председатели.
  • 1891 — Мандельштам Осип Эмильевич (1938 јылда божогон), орус поэт, прозаик, кӧчӱреечи, эссеист, критик, литературовед.
  • 1948 Харламов Валерий Борисович (1981 јылда јада калган), совет хоккеист, эки катап олимпий чемпион, 8 — катап телекейлик чемпион.

Бу кӱнде божогондорПравить

АјаруларПравить

  1. XX ле XXI чактарда григориан кӱнтизӱ юлиан кӱнтизӱни 13 кӱнге озолоп јат. Ӧскӧ чактарда григориан ла юлиан кӱнтизӱлерде ӧй башка эдип чотолот: чике эдип тоолоорго, окылу конвертер датла тузаланарга јараар
  2. Старый стиль, 1 января, Новый стиль 14 января, суббота Ӱлекер:Wayback // Православный церковный календарь
  3. 14 января 2017 года // Православие и мир, православный календарь, 2017 г.
  4. Архиерейский Собор принял решение об общецерковном прославлении ряда местночтимых святых. Дата обращения: јаҥар айдыҥ 2 кӱни, 2017. Архивировано јаҥар айдыҥ 3 кӱни, 2017 јыл.
  5. Вышел указ Петра I «О ношении платья на манер Венгерского» Ӱлекер:Wayback // Президентская библиотека имени Б. Н. Ельцина