Ӱч-Кӧстиҥ јурт јеезези
Ӱч-Кӧстиҥ јурт јеезези (орустап Ускучинское сельское поселение (Верх-Пьянковское сельское поселение)) — Россия Федерацияда Алтай Республиканыҥ Чоо аймагында муниципал тӧзӧлмӧ. Администрациялык тӧс јери — Ӱч-Кӧс јурт. «Муниципал тӧзӧлмӧлӧрди јӧптӧп, олорго келиштире статус ла гран-кыйулар тургузары» деп Алтай Республиканыҥ 2005 јылда чаган айдыҥ 13 кӱнинде чыккан Јасагы № 10-Р3 аайынча Ӱч-Кӧстиҥ јурт јеезезине статус ла гран-кыйулар тургузылган[4].
| Россияныҥ јурт јеезези | |
| Ӱч-Кӧстиҥ јурт јеезези | |
|---|---|
| орустап Верх-Пьянковское сельское поселение | |
| Эл-тергее |
 Россия |
| Муниципал тӧзӧлмӧзи |
Алтай Республикада Чоо аймак |
| Кирет | 1 јурт |
| Тӧс јурт | Ӱч-Кӧс |
| Тӱӱкизи ле географиязы | |
| Тӧзӧлгӧн ӧйи | 2006 |
| Текши јери | 348,00[1] км² км² |
| Бийиги | |
| • Эҥ кӧп | 372[2] м |
| Ойдиҥ поязы | MSK+7 |
| Эл-јон | |
| Эл-јонныҥ тоозы | ↘332[3] кижи (2021) |
| Ук-калыктар | орустар ла о.ӧ. |
| Кудай јаҥы | христиан јаҥ |
| Окылу тил | орус, алтай |
| Тоолорлу идентификаторлор | |
| МТТК-ныҥ коды | 84645410 |
| Телефонныҥ коды | +7 38840 |
| Почтаныҥ индекси | 649183 |
| Кӧлӱктиҥ коды | 04 |
| Официальный сайт | |
  |
|
Географиязы
тӱзедерЧоо аймактыҥ тӱндӱк-кӱнчыгыш јанында турат. Текши јери 34800 гектар[5]. Ыныргыныҥ јурт јеезезиле, Сооныҥ јурт јеезезиле, Чооныҥ јурт јеезезиле, онойдо ок Турачак аймакла кыйулашкан[4]. Јурт јеезе Туулу Алтайдыҥ тӱндӱк келтейинде, Аба-Јыштыҥ ортозында, Сугулдыҥ сындарыныҥ эдегинде, Ыжы сууныҥ јарадында турат. Ыжы суу Кадынга кожылат. Айландыра кырлары койу агашла туй ӧскӧн. Мӧш, чиби, јойгон, кайыҥ, аспак, јодро, беле агаштар кӧп. Айы-кужы байлык јер. Мында айу, бӧрӱ, шӱлӱзин, јеекен, какай, койон, агас, албаа, киш деп аҥдар бар.Талайдыҥ кемјӱзинеҥ 372 метрге бийик[2]. Климады орто-континентал. Јай кыска, кыш соок, узун, карлу, кӱрттерлӱ. Кейдиҥ ортојылдык температуразы -4,5 °С, эҥ изӱ кӱнде +36 °С, эҥ соок кӱнде -55 °С, јердиҥ кыртыжыныҥ ортојылдык температуразы 0 °С, баштапкы ла калганчы соок тӱшкен кӱндер 05.06/08.09, соок јок кӱндердиҥ тоозы 94, јут-чыктыҥ ортојылдык кеми 836 мм, салкынныҥ тӱргени 1,3 м/с, тыҥ салкынду кӱндердиҥ тоозы 10,3 (тӱргени 15 м/с тыҥ).
Јурт јеезеге кирет
тӱзедер| № | Јон јаткан јер | Јон јаткан јердиҥ бӱдӱми | Эл-јонныҥ тоозы |
|---|---|---|---|
| 1 | Ӱч-Кӧс | јурт, администрациялык тӧс јер | ↘332[3] кижи |
Эл-јон
тӱзедер| Эл-јонныҥ тоозы | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2010[6] | 2011[7] | 2012[8] | 2013[9] | 2014[10] | 2015[11] | 2016[12] | 2017[13] | 2018[14] | 2019[15] | 2020[16] | 2021[3] |
| 353 | →353 | ↘347 | ↘331 | ↘327 | ↗332 | ↘331 | ↘329 | ↗338 | ↘328 | ↗336 | ↘332 |
Јуртта 2002 јылдыҥ тооалыжы аайынча 387 кижи болгон, олордыҥ орустар ла оноҥ до ӧскӧ укту улус болгон[17].
Окылу тил: орус, алтай[18].
Инфраструктуразы
тӱзедер- Јурт јеезениҥ администрациязы;
- 1 ортр ӱредӱлӱ школ;
- 2 балдардыҥ туразы;
- 3 эмчилик;
- 3 јурттыҥ клубы;
- 2 библиотека;
- 2 стадион;
- 4 магазин;
- 3 пилорама.
Јуруктардыҥ кӧмзӧзи
тӱзедерАјарулар
тӱзедер- ↑ Республика Алтай. Общая площадь земель муниципального образования
- ↑ 2,0 2,1 Ускуч (Ӱч-Кӧс)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года (орус.). Дата обращения: кандык айдыҥ 27 кӱни, 2021. Архивировано кӱӱк айдыҥ 2 кӱни, 2021 јыл.
- ↑ 4,0 4,1 Закон Республики Алтай от 13 января 2005 года № 10-РЗ «Об образовании муниципальных образований, наделении соответствующим статусом и установлении их границ»
- ↑ Федеральная служба государственной статистики
- ↑ Численность и размещение населения. Итоги всероссийской переписи населения 2010 года по Республике Алтай. Том 1. Дата обращения: кандык айдыҥ 15 кӱни, 2014. Архивировано кандык айдыҥ 15 кӱни, 2014 јыл.
- ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2013 года по населённым пунктам Республики Алтай. Дата обращения: сыгын айдыҥ 21 кӱни, 2013. Архивировано сыгын айдыҥ 21 кӱни, 2013 јыл.
- ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года по муниципальным образованиям Республики Алтай
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Дата обращения: кӱчӱрген айдыҥ 16 кӱни, 2013. Архивировано кӱчӱрген айдыҥ 16 кӱни, 2013 јыл.
- ↑ Оценка численности постоянного населения по населённым пунктам за 2012-2014 годы. Дата обращения: кичӱ изӱ айдыҥ 11 кӱни, 2014. Архивировано кичӱ изӱ айдыҥ 11 кӱни, 2014 јыл.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Дата обращения: куран айдыҥ 6 кӱни, 2015. Архивировано куран айдыҥ 6 кӱни, 2015 јыл.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (орус.) (31 јаан изӱ ай 2017). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2017. Архивировано јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2017 јыл.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года (орус.). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 25 кӱни, 2018. Архивировано јаан изӱ айдыҥ 26 кӱни, 2018 јыл.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года (орус.). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2019.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года (орус.). Дата обращения: ӱлӱрген айдыҥ 17 кӱни, 2020. Архивировано ӱлӱрген айдыҥ 17 кӱни, 2020 јыл.
- ↑ Коряков Ю. Б. База данных «Этно-языковой состав населённых пунктов России».
- ↑ Закон Республики Алтай от 3 марта 1993 года N 9-6 «О языках народов, проживающих на территории Республики Алтай» (с изменениями на 27 ноября 2020 года)