Јабаганныҥ јурт јеезези
Јабаганныҥ јурт јеезези (орустап Ябоганское сельское поселение) — Россия Федерацияда Алтай Республиканыҥ Кан-Оозы аймагында муниципал тӧзӧлмӧ. Администрациялык тӧс јер — Јабаган јурт. «Муниципал тӧзӧлмӧлӧрди јӧптӧп, олорго келиштире статус ла гран-кыйулар тургузары» деп Алтай Республиканыҥ 2005 јылда чаган айдыҥ 13 кӱнинде чыккан Јасагы №10-Р3 аайынча Јабаганныҥ јурт јеезезине статус ла гран-кыйулар тургузылган[4].
| Россияныҥ јурт јеезези | |
| Јабаганныҥ јурт јеезези | |
|---|---|
| орустап Ябоганское сельское поселение | |
| 50°54′28″ с. ш. 85°04′14″ в. д.HGЯO | |
| Эл-тергее |
 Россия |
| Муниципал тӧзӧлмӧзи |
Алтай Республикада Кан-Оозы аймак |
| Кирет | 3 јурт |
| Тӧс јурт | Јабаган |
| Тӱӱкизи ле географиязы | |
| Текши јери |
783,22[1] км² км²
|
| Бийиги | |
| • Эҥ кӧп | 1319[2] м |
| • Эҥ азы | 1123[2] м |
| Ойдиҥ поязы | МСК+4:00, UTC+7:00 |
| Эл-јон | |
| Эл-јонныҥ тоозы |
↗1680[3] кижи (2021)
|
| Эл-јонныҥ ныктазы | 2,14 кижи/км² |
| Ук-калыктар | алтайлар, орустар ла о.ӧ. |
| Кудай јаҥы | христиан јаҥ, кам јаҥ, ак јаҥ |
| Окылу тил | орус, алтай |
| Тоолорлу идентификаторлор | |
| МТТК-ныҥ коды | 84635485 |
| Телефонныҥ коды | +7 38847 |
| Почтаныҥ индекси | 6494548 |
| Кӧлӱктиҥ коды | 04 |
| Официальный сайт | |
 |
|
Географиязы
тӱзедерЈабаганныҥ јурт јеезезиниҥ јерлери Јабаганныҥ чӧлинде јадат. Тӧс јурты Јабаганныҥ тӱштӱк-кӱнбадыш јанында Оро јурт болзо, тӱндӱк-кӱнчыгыш келтейинде Јабаган-Бажы јурт турат. Айландыра кырлары Алтынду, Чакыр, Алмысту боом, Јабаганныҥ боочызы. Бийиктей Тӧгӧриктиҥ тайга-сындары. Јабаган-Бажыныҥ, Ороныҥ суулары биригип, тӱштӱк-кӱнбадыш јаар агып, Канныҥ суузына киреле, Чарыштыҥ суузына кожылат. Јабаганныҥ јурт јеезезиниҥ јерлери Кан ичиниҥ чӧлдоринде јадат. Мында элбек јалаҥдарды кыраларда јакшы тӱжӱмдӱ аш бӱдетен. Ачык јер учун бу ак јалаҥдарда кышкыда кар јатпас, салкын ӱзе учура берер. Кӱс те салкындак болот, кара тобрагы теҥериге чыгара шуурып јадар. Талайдыҥ кемјӱзинеҥ 1123—1319 метрге бийик[2].
Јурт јеезеге кирет
тӱзедер| № | Јон јаткан јер | Јон јаткан јердиҥ бӱдӱми | Эл-јонныҥ тоозы |
|---|---|---|---|
| 1 | Јабаган | јурт, администрациялык тӧс јер | ↗1368[5]кижи |
| 2 | Јабаган-Бажы | јурт | →116[5] кижи |
| 3 | Оро | јурт | ↘212[5] кижи |
Эл-јон
тӱзедер| Эл-јонныҥ тоозы | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2010[6] | 2011[7] | 2012[8] | 2013[9] | 2014[10] | 2015[11] | 2016[12] | 2017[13] | 2018[14] | 2019[15] | 2020[16] | 2021[3] |
| 1788 | ↘1784 | ↘1708 | ↘1693 | ↘1677 | ↗1678 | ↗1696 | ↘1658 | ↘1625 | ↗1651 | ↘1647 | ↗1680 |
Јуртта 2002 јылдыҥ тооалыжы аайынча 1966 кижи болгон, олордыҥ орустар, алтайлар ла оноҥ до ӧскӧ укту улус болгон[17].
Окылу тил: орус, алтай[18].
Инфраструктуразы
тӱзедер- јурт јеезениҥ администрациялык тӧс јери;
- орто ӱредӱлӱ школ — 1;
- баштамы школ — 3;
- культура байзыҥы — 1;
- јурттыҥ клубы — 2;
- библиотека — 1;
- магазин — 5;
- агашјаргыш — 2;
- стадион — 2.
- АЗС— 1.
Јуруктардыҥ кӧмзӧзи
тӱзедерАјарулар
тӱзедер- ↑ Республика Алтай. Общая площадь земель муниципального образования
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Усть-Канский район
- ↑ 3,0 3,1 Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года (орус.). Дата обращения: кандык айдыҥ 27 кӱни, 2021. Архивировано кӱӱк айдыҥ 2 кӱни, 2021 јыл.
- ↑ Закон Республики Алтай от 13 января 2005 года № 10-РЗ «Об образовании муниципальных образований, наделении соответствующим статусом и установлении их границ»
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Оценка численности постоянного населения Республики Алтай по населённым пунктам за 2012-2016 годы. Дата обращения: кандык айдыҥ 21 кӱни, 2016. Архивировано кандык айдыҥ 21 кӱни, 2016 јыл.
- ↑ Численность и размещение населения. Итоги всероссийской переписи населения 2010 года по Республике Алтай. Том 1. Дата обращения: кандык айдыҥ 15 кӱни, 2014. Архивировано кандык айдыҥ 15 кӱни, 2014 јыл.
- ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2013 года по населённым пунктам Республики Алтай. Дата обращения: сыгын айдыҥ 21 кӱни, 2013. Архивировано сыгын айдыҥ 21 кӱни, 2013 јыл.
- ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года по муниципальным образованиям Республики Алтай
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Дата обращения: кӱчӱрген айдыҥ 16 кӱни, 2013. Архивировано кӱчӱрген айдыҥ 16 кӱни, 2013 јыл.
- ↑ Оценка численности постоянного населения по населённым пунктам за 2012-2014 годы. Дата обращения: кичӱ изӱ айдыҥ 11 кӱни, 2014. Архивировано кичӱ изӱ айдыҥ 11 кӱни, 2014 јыл.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Дата обращения: куран айдыҥ 6 кӱни, 2015. Архивировано куран айдыҥ 6 кӱни, 2015 јыл.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (орус.) (31 јаан изӱ ай 2017). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2017. Архивировано јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2017 јыл.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года (орус.). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 25 кӱни, 2018. Архивировано јаан изӱ айдыҥ 26 кӱни, 2018 јыл.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года (орус.). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2019.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года (орус.). Дата обращения: ӱлӱрген айдыҥ 17 кӱни, 2020. Архивировано ӱлӱрген айдыҥ 17 кӱни, 2020 јыл.
- ↑ Коряков Ю. Б. База данных «Этно-языковой состав населённых пунктов России».
- ↑ Закон Республики Алтай от 3 марта 1993 года N 9-6 «О языках народов, проживающих на территории Республики Алтай» (с изменениями на 27 ноября 2020 года)