Майманыҥ јурт јеезези
Майманыҥ јурт јеезези (орустап Майминское сельское поселение) – Россия Федерацияныҥ Алтай Республикада Майма аймагыныҥ муниципал тӧзӧлмӧзи. Администрациялык тӧс јер – Майма. «Муниципал тӧзӧлмӧлӧрди јӧптӧп, олорго келиштире статус ла гран-кыйулар тургузары» деп Алтай Республиканыҥ 2005 јылда чаган айдыҥ 13 кӱнинде чыккан Јасагы № 10-Р3 аайынча Майманыҥ јурт јеезезине статус ла гран-кыйулар тургузылган[4].
| Россияныҥ јурт јеезези | |
| Майманыҥ јурт јеезези | |
|---|---|
орустап Майминское сельское поселение | |
| 52°00′00″ с. ш. 85°53′00″ в. д.HGЯO | |
| Эл-тергее |
 Россия |
| Муниципал тӧзӧлмӧзи |
Алтай Республикада Майма аймак |
| Кирет | 6 јурт |
| Тӧс јурт | Майма |
| Тӱӱкизи ле географиязы | |
| Бийиги | |
| • Эҥ кӧп | 467[1] м |
| • Эҥ азы | 254[1] м |
| Ойдиҥ поязы | MSK+7 |
| Эл-јон | |
| Эл-јонныҥ тоозы |
↘21 482[2] кижи (2021)
|
| Ук-калыктар | орустар, алтайлар ла о.ӧ.[3] |
| Кудай јаҥы | православныйлар ла о.ӧ. |
| Окылу тил | орус, алтай |
| Тоолорлу идентификаторлор | |
| МТТК-ныҥ коды | 84615430 |
| Телефонныҥ коды | +7 38844 |
| Почтаныҥ индекси | 649100 |
| Кӧлӱктиҥ коды | 04 |
| Официальный сайт | |
 blank300.png|300px]]  Майма аймак, Майманыҥ јурт јеезези |
|
Географиязы
тӱзедерЈурт јеезезиниҥ јерлери Туулу Алтайдыҥ тӱндӱк-кӱнбадыш келтейинде, Кадын сууныҥ јарадында, Чуйдыҥ трагында, Алтай кырайдыҥ гранына јуук јерде јадат. Айландыра кырлары койу агашла бӱркелген : аспак, карагай, мӧш, чиби, кайыҥ, јойгон, терек, јодро, беле, тал. Мында мааланыҥ, јердиҥ ажы јакшы ӧзӱп, тӱжӱм берет: алама, груша, беле, кара-бӧкӧ, казылган, уйкӧс, јыдукара, кайаҥат, карагат, кызылгат, чычырана ла јодро. Агаш аразында оок аҥдардаҥ тӱлкӱ, койон, калазак, кӧрӱк, јорокон, тийиҥ, јоонмойын ла элик бар[5].. Јӱзӱн куштар уйа базат баарчык, каргаа, кускун, ӱкӱ, бечиртке, кӱӱк, тарал ла торлоо. Сууда балыктар астаган да болзо, кезик бӱдӱмдер эмдиге бар: чортон, бел, јылмай, чараган, сӧлӧм. Климады орто-континентал. Тӱштӱк аймактарга кӧрӧ мында ай — кӱн эмеш јымжак, чык јеткилинче тӱжер, јут-кардыҥ орто кеми 700-750 мм кире бар. Салкынныҥ ортојылдык кеми 4,5 м/сек болот. Чаган айда тыҥ ла соок дегени -30..-38 °C, јаан изӱ айда изӱ ле деген кӱн +30..+35 °C. Кыска јай ла узун кыш.
Талайдыҥ кемјӱзинеҥ 254—467 метрге бийик[1].
Јурт јеезеге кирет
тӱзедер| № | Јон јаткан јер | Јон јаткан јердиҥ бӱдӱми | Эл-јонныҥ тоозы |
|---|---|---|---|
| 1 | Майма | јурт, административный тӧс јер | ↗17 824[6] кижи |
| 2 | Ай-Балык | јурт | ↗62[6] кижи |
| 3 | Бабырган | јурт | ↗546[6] кижи |
| 4 | Карлу | јурт | ↘442[6] кижи |
| 5 | Ӱстӱги Кара-Куш | јурт | ↘481[6] кижи |
| 6 | Эрмендӱ | јурт | ↗467[6] кижи |
Эл-јон
тӱзедер| Эл-јонныҥ тоозы | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2008[7] | 2009[7] | 2010[8] | 2011[9] | 2012[10] | 2013[11] | 2014[12] | 2015[13] | 2016[14] | 2017[15] | 2018[16] | 2019[17] | 2020[18] | 2021[2] |
| 16 065 | ↗16 243 | ↗17 502 | ↗17 535 | ↗17 558 | ↗17 821 | ↗18 130 | ↗18 757 | ↗19 341 | ↗20 579 | ↗21 060 | ↗21 295 | ↗21 562 | ↘21 482 |
Јуртта 2002 јылдыҥ тооалыжы аайынча 16630 кижи болгон, олордыҥ орустар, алтайлар ла оноҥ до ӧскӧ укту улус болгон[3].
Окылу тил: орус, алтай[19].
Инфраструктуразы
тӱзедер- Аймактыҥ ла јурт јеезениҥ админстрациялары;
- Орто ӱредӱлӱ школ — 4;
- Балдардыҥ туразы — 9;
- Культура байзыҥы — 5;
- Библиотека — 4;
- Спортшкол — 1;
- Стадион — 6;
- Почта — 4;
- Магазин — 15;
- Калаш быжырар јер — 4;
- Конор тура — 6;
- Турбаза — 10;
- Кӧӧликтер јазаар јер — 5;
- АЗС.
Јуруктардыҥ кӧмзӧзи
тӱзедерАјарулар
тӱзедер- ↑ 1,0 1,1 1,2 Майминский район
- ↑ 2,0 2,1 Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года (орус.). Дата обращения: кандык айдыҥ 27 кӱни, 2021. Архивировано кӱӱк айдыҥ 2 кӱни, 2021 јыл.
- ↑ 3,0 3,1 Коряков Ю. Б. База данных «Этно-языковой состав населённых пунктов России».
- ↑ Закон Республики Алтай от 13 января 2005 года № 10-РЗ «Об образовании муниципальных образований, наделении соответствующим статусом и установлении их границ»
- ↑ "Кучин флора и фауна>Кучин А. П. Всемирный фонд дикой природы. Флора и фауна Алтая. — Горно-Алтайск: [б.и.], 2001
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Оценка численности постоянного населения Республики Алтай по населённым пунктам за 2012-2016 годы. Дата обращения: кандык айдыҥ 21 кӱни, 2016. Архивировано кандык айдыҥ 21 кӱни, 2016 јыл.
- ↑ 7,0 7,1 Майминский район. Дата обращения: кандык айдыҥ 15 кӱни, 2014. Архивировано кандык айдыҥ 15 кӱни, 2014 јыл.
- ↑ Численность и размещение населения. Итоги всероссийской переписи населения 2010 года по Республике Алтай. Том 1. Дата обращения: кандык айдыҥ 15 кӱни, 2014. Архивировано кандык айдыҥ 15 кӱни, 2014 јыл.
- ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2013 года по населённым пунктам Республики Алтай. Дата обращения: сыгын айдыҥ 21 кӱни, 2013. Архивировано сыгын айдыҥ 21 кӱни, 2013 јыл.
- ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года по муниципальным образованиям Республики Алтай
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Дата обращения: кӱчӱрген айдыҥ 16 кӱни, 2013. Архивировано кӱчӱрген айдыҥ 16 кӱни, 2013 јыл.
- ↑ Оценка численности постоянного населения по населённым пунктам за 2012-2014 годы. Дата обращения: кичӱ изӱ айдыҥ 11 кӱни, 2014. Архивировано кичӱ изӱ айдыҥ 11 кӱни, 2014 јыл.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Дата обращения: куран айдыҥ 6 кӱни, 2015. Архивировано куран айдыҥ 6 кӱни, 2015 јыл.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (орус.) (31 јаан изӱ ай 2017). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2017. Архивировано јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2017 јыл.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года (орус.). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 25 кӱни, 2018. Архивировано јаан изӱ айдыҥ 26 кӱни, 2018 јыл.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года (орус.). Дата обращения: јаан изӱ айдыҥ 31 кӱни, 2019.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года (орус.). Дата обращения: ӱлӱрген айдыҥ 17 кӱни, 2020. Архивировано ӱлӱрген айдыҥ 17 кӱни, 2020 јыл.
- ↑ Закон Республики Алтай от 3 марта 1993 года N 9-6 «О языках народов, проживающих на территории Республики Алтай» (с изменениями на 27 ноября 2020 года)